Βίος Αγίου Στυλιανού του Παφλαγόνος / Του Δημητρίου Μπαλτατζή Δρ. Φ. και Θεολόγου

Από μικρός, ενάρετος

Ο Άγιος Στυλιανός γεννήθηκε στην Παφλαγονία της Μικράς Ασίας, μεταξύ του 400 και 500 μ.Χ. Ήταν ευλογημένος από την κοιλιά της μητέρας του ακόμη. Όσο μεγάλωνε, τόσο με την χάριν του Θεού και γινόταν κατοικητήριο του Αγίου Πνεύματος.

Από την παιδική του ηλικία έδειξε τα σπάνια προτερήματα της αγιασμένης ζωής του. Η ψυχή του τον καλούσε σε αγώνες ηθικούς και ωραίους. Τον καλούσε στην άσκηση της αρετής. Του έδειχνε τον δύσκολο και δύσβατο δρόμο της αιωνίας ζωής της παντοτινής ευτυχίας.

Η αγνή και πιστή καρδιά του υπάκουσε στην φωνή της ψυχής του. Και η πρώτη ενέργεια του ήταν να πουλήσει την περιουσία του και να την μοιράσει στους φτωχούς της Εκκλησίας. Απαλλαγμένος λοιπόν ο Άγιος από τα φθαρτά, αλλά και συγχρόνως με ευτυχισμένη την καρδιά του, διότι μοίρασε τα πλούτη του σε φτωχούς δυστυχισμένους και με θεάρεστα έργα, σκέφτεται πως θα ζήσει τιμιώτερα και αγιότερα τη ζωή του.

Ο ασκητής

Με μοναδική πλέον περιουσία τα ενδύματα του, αρχίζει ένα σκληρό και αγωνιστικό στάδιο σύμφωνα με την διδασκαλία του Ιησού Χριστού. Αφού, λοιπόν, με τις ευεργεσίες του, ανέβασε ο μάκαριος Στυλιανός τον γήινο θησαυρό του στους ουρανούς, και τον ασφάλισε, πήγε σε ένα Μοναστήρι και ντύθηκε το Μοναχικό Σχήμα. Αγωνίζεται πως να αρέσει στον Κύριο, πως να τελειοποιήσει την ψυχή του, πως να κερδίσει τον Παράδεισο.

Η αυστηρή ασκητική του ζωή είναι απερίγραπτη. Η αγιότης του αρχίζει να αστράφτει. Η ταπεινοφροσύνη του λαμποκοπάει. Η αγνότης του θαμπώνει. Η νηστεία του είναι αυστηρότατη. Η προσευχή του αληθινή επικοινωνία με τον Θεό. Οι αγρυπνίες του θαυμαστές. Τρεις στόχους έβαλε για σκοπό του να επιτύχει ως Μοναχός: την ακτημοσύνη, την αγνότητα και την υπακοή. Τους τρεις αυτούς στόχους τους πέτυχε.

Την ακτημοσύνη του την είδαμε. Δεν κράτησε για τον εαυτό του από την περιουσία του τίποτε απολύτως. Την αγνότητα του επίσης και την ηθικότητα του την κράτησε πολύ ψηλά.

Κρατούσε την ψυχή του καθαρή από παντός μολυσμού σαρκός και πνεύματος. Αγωνιζότανε στις επιθέσεις του εχθρού να μη τον αγγίζει η βρωμερή αμαρτία. Η υπακοή του στο Γέροντά του και στους άλλους ήταν παραδειγματική. Αγωνίστηκε σκληρά να κόψει το δικό του θέλημα, που στηρίζεται στον εγωισμό. Ο Στυλιανός πολέμησε στο Μοναστήρι εκείνο σκληρά εναντίον των τριών εχθρών, της σάρκας, του κόσμου και του διαβόλου. Έτσι ο Άγιος Στυλιανός αποδεικνύεται λαμπρό αστέρι της ασκητικής ζωής. Γίνεται παράδειγμα σε νεωτέρους και παλαιοτέρους. Όλοι τον θαυμάζουν και τον προβάλλουν σαν παράδειγμα. Τον έχουν σαν πρότυπο μιμήσεως.

Ο αναχωρητής

Αλλά η αυστηρότης εκείνη του ασκητικού βίου δεν του είναι αρκετή. Θέλει να πλησιάζει περισσότερο στην τελειότητα. Επιθυμεί, λοιπόν, τώρα την πλήρη μόνωση, τον αυστηρότατο ασκητισμό: Τον αναχωρητισμό. Αποχαιρετάει, λοιπόν, τους αδελφούς Μοναχούς στο Μοναστήρι και αποσύρεται ο Άγιος μακριά σε έρημο και ακατοίκητο μέρος.

Εκεί στην έρημο κατασκηνώνει σ’ ένα σπήλαιο. Το νέο στάδιο της ασκητικής του ζωής είναι Ουρανίας τελειότητος. Οι μέρες και οι νύχτες του κυλούν με λογισμούς, με σκέψεις και προσευχές για το Τρισυπόστατο Θεό.

Ψάλλει ολόψυχα το μεγαλείο του Θεού. Υμνεί την Αγία Τριάδα. Ζει ενωμένος με το Θεό!

Και ο ερημίτης Στυλιανός εκεί στην ησυχία της ερήμου είχε τον καιρό να παρατηρεί τα δημιουργήματα του Θεού και να φιλοσοφεί επάνω σε αυτά. Έβλεπε τον Δημιουργό σε όλα, διότι εσκέπτετο, ότι ήτο αδύνατον να γίνει μόνος του αυτός ο τρισμέγιστος κόσμος, τόσον ωραίος, σκόπιμος και αρμονικός. Έβλεπε τον Θεό στα απειροπληθή άστρα του ουρανού, που στροβιλίζονται εις το αχανές διάστημα με τόση ταχύτητα, αλλά και ακρίβεια.

Δύο βιβλία διάβαζε συνεχώς στην έρημο: το βιβλίο της φύσεως και το βιβλίο της Αγίας Γραφής. Η καρδιά του, η διάνοιά του, η ψυχή του, όλη η ύπαρξης του είναι ολόθερμα δοσμένη στο Θεό. Το άγιο πάθος της αγάπης του οσίου Στυλιανού προς το πανάγιο Όνομα του Θεού τον συγκλονίζει. Όλη η δύναμις του είναι συγκεντρωμένη στη θεία αυτή αγάπη.

Εγκαταλείπει έτσι ο Άγιος το σαρκικό εγώ του. Παύει να φροντίζει για την τροφή του. Γίνεται όλος ακμή πνεύματος και ψυχής. Ετρέφετο με χόρτα της ερήμου. Και όταν δεν υπήρχαν αυτά, ο Θεός δεν τον άφηνε.

Ο Θεός, που θαυματουργεί δια τους Αγίους και μέσω των αγίων, δεν άφηνε τον σεβάσμιο Όσιο να εξαντληθεί από την πείνα. Τον κράτησε στην ζωή στέλνοντάς του τροφές με τους αγγέλους, όπως έστελνε και στους άλλους αγίους, στον Προφήτη Ηλία, τον Άγιο Μάρκο τον Αθηναίο τον φιλόσοφο και λοιπούς.

Φωτεινός λύχνος

Πολλά χρόνια έζησε τη σκληρή ζωή του αναχωρητή. Πάλεψε στην έρημο επί δεκαετίες ολόκληρες σκληρά με τον διάβολο και τον εαυτό του. Πάλεψε να ξεριζώσει τα πάθη του, να αποκτήσει τις αρετές και να φτάσει στη αγιότητα που θέλει ο Θεός. Ο Δημιουργός ήθελε να ζήση ακόμη ο Άγιος Στυλιανός, για να λαμποκοπάει με την αρετή του και να προγραμματίζει με την αυστηρότητα της ασκητικής του ζωής. Ήθελε η έμψυχος εκείνη στήλη της εγκρατείας, ο φωτεινός λύχνος της ερήμου, να λάμψη σ’ όλα τα πέρατα της γης.

Ήθελε ο Θεός να φανούν οι ποικίλες αρετές του.

Έτσι και ο Άγιος Στυλιανός, αφού με τους σκληρούς ασκητικούς αγώνες του στολίστηκε με τις αρετές και σαν λαμπάδα, με το γλυκό και ζεστό φως, αφού έφθασε σε ύψη δυσθεώρητα αρετής, μπορούσε να χύσει στο λαό το ιλαρό φως της αγιότητός του, προς δόξα Θεού, και σωτηρία ανθρώπων.

Διαδόθηκε, λοιπόν, η φήμη του Αγίου Στυλιανού παντού. Πλήθος κόσμου από διάφορα μέρη συνέρρεαν με πίστη και ευλάβεια προς τον Άγιο, για να θαυμάσουν την αγιότητα του και ν’ αποκομίσουν ψυχικά και σωματικά αγαθά. Η άγια του μορφή, τα σοφά του λόγια, οι προτροπές του άλλαξαν την ζωή πολλών ανθρώπων. Πολλοί ήσαν εκείνοι, που γοητευμένοι από την ασκητικότατα του, εγκατέλειπαν τον κακό εαυτόν τους και μετανοούσαν και αναγεννιόνταν ψυχικά. Ήξερε να γαληνεύει τις ταραγμένες ψυχές. Κοντά του έτρεχαν και άλλοι ασκητές, για να ενισχυθούν με τα λόγια του και την λάμψη του στο σκληρό ασκητικό βίο.

Προστάτης των παιδιών

Γνώριζε ο Άγιος Στυλιανός, ότι για να κερδίσει κάνεις την Βασιλεία των Ουρανών πρέπει να έχει την ψυχή του, σαν την ψυχή των μικρών παιδιών δηλ., που είναι αθώα. Ήξερε, ότι τα παιδιά έχουν αγγελικές ψυχές. Και στην αγία του εκείνη επιθυμία ο Παντογνώστης Θεός του έδωσε την Χάρι Του, να μπορεί να κάνει θαύματα. Ο Θεός βράβευσε το ιερό του αίσθημα και του έδωσε την θαυματουργική του δύναμη να θεραπεύει τα ασθενή παιδιά. Μητέρες από κοντινά και μακρινά μέρη, με φορτωμένα στους ώμους ανάπηρα και άρρωστα παιδιά έτρεχαν, με πόνο και πίστη, κοντά στον Άγιο για να ζητήσουν την θεραπεία των παιδιών τους.

Μέρες ολόκληρες βάδιζαν μέσα σ’ έρημα μέρη, για να βρουν την δοξασμένη από τον Θεό ασκητική σπηλιά του Αγίου Στυλιανού. Και όταν έφθαναν εκεί, με δάκρυα στα μάτια έπεφταν στα πόδια του Γέροντα ασκητή, δόξαζαν τον Θεό, που τον συνάντησαν και παρακαλούσαν να γιατρέψει τα παιδιά τους. Ο Άγιος Στυλιανός γεμάτος καλοσύνη και συμπόνια έπαιρνε τα άρρωστα νήπια στα χέρια του και με μάτια δακρυσμένα παρακαλούσε το Θεό να τα γιατρέψει. Ο Δεσπότης των Ουρανών άκουγε την ολόψυχη προσευχή του και ο Άγιος θαυματουργούσε. Παιδιά άρρωστα εύρισκαν την υγειά τους. Παθήσεις διαφόρων ειδών εξαφανίζονταν. Μπροστά στη δύναμη του Θεού καμιά αρρώστια δεν μπορούσε να αντισταθεί.

Μανάδες έκλαιγαν από χαρά έξω από το ασκητήριο του. Και άλλες καταφιλούσαν με σεβασμό και ευγνωμοσύνη το χέρι του Αγίου γέροντα, δοξάζοντας τον Θεό. Δοξολογούσε κι εκείνος ακατάπαυστα το Άγιο Όνομα Του και ευχαριστούσε για τα θαύματα αυτά, που τον αξίωνε να τελεί. Έπειτα γεμάτος στοργή κοίταζε τα αθώα πλασματάκια, που είχαν λυτρωθεί από την αρρώστια. Ένα γλυκό χαμόγελο, χαμόγελο αγγελικό, άνθιζε στο πρόσωπο του σεβασμίου ασκητού.

Τα θαύματα όμως αυτά γινόταν γνωστά σε όλα τα μέρη και κόσμος πολύς έτρεχε στον Άγιο Στυλιανό, για να τον παρακαλέσει να γιατρέψει από κάποια ασθένεια τα παιδιά του.

Έτσι δόξαζε ο Άγιος Θεός το όνομα του οσίου Στυλιανού, που αφιέρωσε την ζωή του στη δόξα του Θεού…

Ιατρός τεκνογονίας

Αλλά δεν ήταν μόνο τα θαύματα της θεραπείας των παιδιών, που δόξαζαν το όνομα του ταπεινού Αγίου Στυλιανού. Ο Άγιος απέκτησε φήμη ως θαυματουργού, διότι έκανε τους άτεκνους, ευτέκνους, με την προσευχή του. Πολλοί πιστοί χριστιανοί με την ευλογία του, αν και ήσαν άτεκνοι πρωτύτερα, απέκτησαν ωραία και γεμάτα υγεία παιδιά. Πολλοί μάλιστα καλοί Χριστιανοί και μετά την κοίμηση του, επικαλούμενοι το όνομα του Αγίου και ζωγραφίζοντας σαν τάμα την εικόνα του, απέκτησαν παιδιά, αν και είχαν χάσει την ελπίδα πια να τεκνοποιήσουν.

Πρότυπο ασκητικής ζωής

Εν τω μεταξύ απ’ όλα τα Μοναστήρια πήγαιναν στο γέροντα ασκητή, για να οσφρανθούν κοντά του, το άρωμα της αγιότητός του. Μοναχοί και ασκητές ζητούσαν από τον Άγιο δάσκαλο συμβουλές, για το πως πρέπει να αντιμετωπίζουν τους πειρασμούς και πως να επιβάλλουν την γαλήνη στα κοινόβιά τους. Όλοι τον έβλεπαν σαν πρότυπο αγίας ασκητικής ζωής. Η προσωπικότητά του ήταν γεμάτη ταπεινοφροσύνη και άστραφτε από ουράνιο κάλλος. Και εκείνος ακούραστος με αγγελική γαλήνη τους δίδασκε, τους καθοδηγούσε, τους γέμιζε την καρδιά, τους στερέωνε στην πίστη, τους διέλυε τις αμφιβολίας. Ειρήνευε με τις συμβουλές του από μακριά όσα Μοναστήρια είχαν εσωτερικές διχόνοιες. Έτσι έζησε κι δόξασε το όνομα του Θεού και δοξάσθηκε από τον Ουράνιο Πατέρα ο Άγιος Στυλιανός.

Η Κοίμηση του

Όταν έφθασε σε βαθειά γεράματα, έστειλε ο Θεός τους Αγγέλους Του και πήραν την αγία του ψυχή, για να την αναπαύσουν από τους πολύχρονους κόπους, τις στερήσεις και την σκληρότητα της ασκητικής ζωής. Εκοιμήθη, λοιπόν, ο Άγιος πλήρης ημερών και αρετών. Που ετάφη δεν γνωρίζουμε, ούτε διεσώθησαν άλλα στοιχεία από την κουρασμένη και αγιασμένη του ζωή. Έμεινε όμως το όνομα του. Τον σέβεται και τον τιμά όλη η χριστιανοσύνη. Τον επικαλούνται στις ανάγκες τους και προπαντός για τα άρρωστα παιδιά τους.

Κτίζουν στο όνομά του μεγαλοπρεπείς Ναούς. Στην Αθήνα υπάρχουν τουλάχιστον δύο Ναοί του Αγίου Στυλιανού στου Γκύζη και στον Καρρέα. Τα θαύματα του Αγίου συνεχίζονται και μετά την κοίμηση του. Και σήμερα ο Άγιος Στυλιανός εξακολουθεί να είναι προστάτης των παιδιών. Λένε μάλιστα, ότι από την λέξη Στυλιανός βγαίνει και η λέξι στυλώνει, που σημαίνει στηρίζει την υγεία των παιδιών. Ο Άγιος εικονογραφείται μ’ ένα νήπιο σπαργανωμένο στην αγκαλιά του, που συμβολίζει, ότι είναι ο προστάτης των νηπίων.