Τα «μαύρα» Χριστούγεννα της αγοράς – 37 χρόνια από την πυρκαγιά στο Μινιόν

Ήταν μόλις μια εβδομάδα πριν τα Χριστούγεννα του 1980 όταν η Αθήνα «ξύπνησε» χωρίς το «στολίδι» της αθηναϊκής αγοράς της εποχής.

To Μινιόν, ένα από τα πρώτα πολυκαταστήματα της Αθήνας, είχε ξεκινήσει ως περίπτερο τη δεκαετία του ’30 και μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’50 είχε μετατραπεί σε ένα πολυόροφο κατάστημα, «το μεγαλύτερο από τα μεγάλα καταστήματα», όπως έλεγε χαρακτηριστικά η διαφήμιση.

Μάλιστα, ο 6ος όροφος του κτηρίου άνοιγε για το κοινό μόνο την περίοδο των Χριστουγέννων. Δυστυχώς όμως, το 1980 οι μικροί Αθηναίοι δεν πρόλαβαν να δουν τη διακόσμηση του θρυλικού χριστουγεννιάτικου ορόφου, αφού τη νύχτα της 19 Δεκεμβρίου το Μινιόν τυλίχθηκε στις φλόγες και καταστράφηκε ολοσχερώς.

Την ίδια νύχτα καταστράφηκε από πυρκαγιά και το πολυκατάστημα «Κατράντζος Σπορ».

Ο εμπρησμός και οι… απροσδόκητες αντιδράσεις

Στις 3.00 τα ξημερώματα της 19ης Δεκεμβρίου, αυτόπτες μάρτυρες στα δύο πολυκαταστήματα «Μινιόν» και «Κατράντζος», άκουσαν εκρήξεις και δευτερόλεπτα μετά είδαν φλόγες να ξεπηδούν από τα δύο κτήρια.

Τα εύφλεκτα υλικά που υπήρχαν στα δύο κτήρια έκαναν τη φωτιά να επεκταθεί σε ελάχιστα λεπτά.

Η Πυροσβεστική, έφθασε και στα δύο σημεία μισή ώρα αργότερα με 38 οχήματα και 170 άνδρες. Η φωτιά είχε τέτοια ένταση, που από το «Μινιόν» απέμεινε μόνο ο σκελετός, ενώ το κτίριο του «Κατράντζου» κατέρρευσε. Ο δημιουργός και ψυχή του «Μινιόν» Γιάννης Γεωργακάς αποτίμησε τη ζημιά μόνο των εμπορευμάτων στο αστρονομικό για την εποχή ποσό των 2 δισεκ. δραχμών. Όπως δήλωσε στον τύπο της εποχής, το κατάστημα ήταν ασφαλισμένο μόνο για 200 εκατομμύρια δραχμές.

Επιτόπου κατέφθασε και ο -τότε- Πρωθυπουργός Γεώργιος Ράλλης, ο οποίος αναφέρθηκε σε «μεγάλη καταστροφή». Από την πλευρά του, ο Ανδρέας Παπανδρέου λίγους μήνες πριν  εκλεγεί για πρώτη φορά πρωθυπουργός, επέρριψε ευθύνες στην κυβέρνηση ότι «επιτρέπει σε παρακρατικά και εγκληματικά στοιχεία να επιδίδονται σε καταστροφές που θίγουν επαγγελματίες και εργαζόμενους, καθώς και τη γαλήνη του κόσμου».

Το ΚΚΕ είχε κάνει επίσης λόγο για «σκοτεινή υπόθεση», ενώ ο Ράλλης ενημέρωσε το πρωί της επόμενης ημέρας τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Καραμανλή.

Η πυρκαγιά του Μινιόν προκάλεσε πολιτικές αντεγκλήσεις με τον πρωθυπουργό να κατηγορεί τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ για «εκμετάλλευση του τραγικού γεγονότος».

Ωστόσο η καταδίκη του εμπρησμού δεν περιορίστηκε στον πολιτικό κόσμο της χώρας. Η πρωτοεμφανιζόμενη οργάνωση «Επαναστατική Οργάνωση Οκτώβρης ’80» ανέλαβε την ευθύνη της επίθεσης στις 22 Δεκεμβρίου.

Στην προκήρυξή της η «Επαναστατική Οργάνωση Οκτώβρης ’80» ανέφερε ότι «όπως κάθε επιχείρηση, έτσι και αυτές, στηρίζονται στην εκμετάλλευση των προλετάριων. Τα αφεντικά εκμεταλλεύονται την ανάγκη των προλετάριων να έχουν εισόδημα για να ζήσουν και τους στριμώχνουν στο μεροκάματο, την αλλοτρίωση και τη μιζέρια».

Η συγκεκριμένη οργάνωση αποτελούσε παρακλάδι του διαβόητου ΕΛΑ. Συγκεκριμένα, αποτελούνταν από πρώην μέλη του ΕΛΑ που είχαν αποχωρήσει από τις τάξεις της οργάνωσης για άγνωστους λόγους. Έτσι λοιπόν, οι πρώην σύντροφοι των δραστών έσπευσαν να καταδικάσουν την επίθεση. Κριτική στο διπλό τρομοκρατικό χτύπημα άσκησε και η τρομοκρατική οργάνωση «17 Νοέμβρη».

Μέχρι σήμερα, οι υποθέσεις εμπρησμών στα πολυκαταστήματα παραμένουν ανεξιχνίαστες.

Οι καινοτομίες του Μινιόν

Η καταστροφή του Μινιόν αποτέλεσε πλήγμα τόσο για την οικονομία της Αθήνας, αλλά και για τους εργαζόμενους στο κατάστημα.

Ο ιδιοκτήτης Γιάννης Γεωργακάς είχε δημιουργήσει μια ανθρώπινη, αλλά πρωτοποριακή για την Ελλάδα επιχείρηση. Μέσα σε λίγα χρόνια το Μινιόν έφτασε να απασχολεί σχεδόν 1.000 άτομα προσωπικό, ενώ στα ράφια του είχε περίπου 120.000 κωδικούς προϊόντων.

Από τη δεκαετία του ΄70 έδινε επιδόματα για το κόψιμο του τσιγάρου και για όσους δεν αργούσαν στη δουλειά. Τους κερνούσε τον καφέ και διοργάνωνε εκδρομές για τους υπαλλήλους με έξοδα της εταιρίας. Πολλούς μάλιστα τους πάντρευε και γίνονταν κουμπάροι.

Η ίδια επιχείρηση καθιέρωσε τις εκπτώσεις, δημιούργησε τις λίστες γάμου, κατάργησε τα παζάρια στις τιμές και λειτούργησε εστιατόριο μέσα στην επιχείρηση.

Παράλληλα το Μινιόν έκανε συνεργασίες με κάποιες από τις μεγαλύτερες εταιρίες του εξωτερικού που τότε ακόμη δεν δραστηριοποιούνταν επιχειρηματικά στην Ελλάδα. Για παράδειγμα, σε διαφημιστικό χριστουγεννιάτικο φυλλάδιο του πολυκαταστήματος, ανακοινώνεται η συνεργασία της εταιρείας με την Disney, τον μεγαλύτερο κολοσσό της παιδικής ψυχαγωγίας.

 ΠΗΓΗ: altsantiri.gr